آلیس سالومون

آلیس سالومون

در سال 1872 در شهر برلین آلمان به دنیا آمد. آلیس سالومون دانشمند و فعال اجتماعی بود. وی یکی از بنیانگذاران مددکاری اجتماعی حرفه ای و به ویژه آموزش مددکاری اجتماعی بود. اولین دوره تمام وقت مددکاری اجتماعی را در سال 1899 آغاز کرد. مدرک دکترا در سال 1906 توسط دانشگاه برلین به وی اعطا شد. دو سال بعد در همان شهر مدرسه مددکاری اجتماعی را که اکنون با عنوان دانشکده مددکاری اجتماعی و علوم اجتماعی شناخته می شود را راه اندازی کرد.

در سال 1909 به ایالات متحده رفت و تا آخر عمرش مدام در سفر بین کشورهای مختلف بود. در جریان یکی از سفرهایش با کارهای مری ریچموند در خلق پایه های تئوریک برای اقدام مددکاری اجتماعی آشنا شد و کتاب معروفش"تشخیص اجتماعی " را به زبان آلمانی ترجمه کرد. در سال 1917 کنفرانس آلمانی مدارس مددکاری اجتماعی را که یکی از اولین اقدامات در این زمینه به حساب آمده و در واقع پایه ای برای ایجاد شورای آموزش مددکاری اجتماعی بود را برگزار کرد. وی یکی از حامیان صلح در جهان بود و در جریان جنگ جهانی اول با جین آدامز که بعدها جایزه صلح نوبل را دریافت کرد در برقراری صلح تلاش بسیاری نمود. کارهایش در زمینه صلح چنان موثر بود که علاوه بر دعوتنامه های سخنرانی از کنفرانس های مختلف بین المللی، از سوی وزارت امور خارجه آلمان، پاسپورت ویژه ای به وی اعطا شد که به نوعی شبیه به سفیر صلح بود. در کارهایی که سالومون به نمایندگی مددکاری اجتماعی و در حیطه آموزش مددکاران اجتماعی انجام داده است ارتباط نزدیکی با گروه های مذهبی نیز برقرار می کرده است. وی عضو یکی از خانواده های برجسته یهودی بود که در سال 1914 به مسیحیت گروید اما با این وجود همواره جایگاه خود را در ارائه خدمات اجتماعی به یهودیان حفظ کرد. سالومون با احترامی که کسب کرده بود در سال 1925 آکادمی زنان را در آلمان پایه گذاری. در این آکادمی پژوهش ها و تئوری های مددکاری اجتماعی آموزش داده می شد. مهمترین نتیجه فعالیت های او دراین آکادمی این بود که مددکاری اجتماعی به عنوان یک حرفه مستقل به جامعه و مدیران معرفی شد و این اقدام بسیار ارزشمند در جهت شناخته شده این حرفه بود.

سالومون در دهه پنجاه عمرش، همه قدرت و ذکاوت و تلاشش را جهت توسعه آموزش مددکاری اجتماعی در گستره بین المللی به کار بست. سالومون در جشن تولد 60 سالگی اش به عنوان یکی از رهبران جهانی مورد تقدیر قرار گرفت و برای کارهایش نشان افتخار کسب کرد. علاوه بر همه این افتخارات، کسب دکترای افتخاری پزشکی بیشتر مورد توجه بود چرا که این دکترا بسیار به ندرت به کسی اعطا می شد. در همین زمان مدرسه ای که در برلین تاسیس کرده بود رسما به نام مدرسه مددکاری اجتماعی آلیس سالومون نامگذاری شد. تنها چندماه پس از دریافت جایزه مذکور و همه ی تحسین هایی که توسط ملتی سپاسگزار و جامعه بین الملل در حال توسعه از وی به عمل آمد، هیتلر به قدرت رسید. همه چیزهایی که سالومون به پای آنها ایستاده بود و زندگیش را به پایش ریخته بود در معرض نابودی قرار گرفت. با وجود آنکه سالومون اعلام کرده بود که از یهودیت به مسیحیت گرویده اما هنوز از نظر قانونی یک یهودی به شمار می آمد و آنچه در نظر نازی ها جرم سنگین تری به حساب می آمد این بود که وی به عنوان یک آلمانی، فعالیت های خیرخواهانه بین المللی داشت و به غیرآلمانی ها کمک می کرد. اتهامات وی از نظر نازی ها کم نبودند اما شاید از همه بدتر، موقعیتش در مددکاری اجتماعی و آموزش مددکاری اجتماعی بود که می توانست جرم محسوب گردد. در بین مجازات هایی که علیه سالومون تصویب شد بدترین ظلمی که درحق وی شد، محروم شدن وی و اداراتش از افتخارات کسب شده بود. دولت همچنین نام سالومون را از مدرسه ای که خود وی تاسیس کرده بود برداشت. با بیشتر شدن خشونت رژیم نازی در سرکوب فعالیت های ممنوعه، سالومون به مددکاران اجتماعی سایر کشورها پیوست تا به همکارانش برای فرار از کشور و استقرار در خارج از آلمان کمک کند. وقتی سالومون به برلین باز گشت توسط گشتاپو فراخوانده شد. ساعت ها بازجویی با اعلام یک اولتیماتوم به پایان رسید، طی سه هفته یا از آلمان خارج شود یا اینکه به کمپ های متمرکز فرستاده می شود. او به انگلستان و بعدها به ایالات متحده رفت.

به هر ترتیب و کاستی که سالومون داشت، مانع حمایت او از آموزش مددکاری اجتماعی نبود و جلوی توانایی هایش به عنوان یک راهبر و یک معلم را نمی گرفت. کارها و نوشته های وی برعکس اواخرعمرش حالا شناخته شده است و اکنون به عنوان یک آموزگار مددکاری اجتماعی مجلس یاد بود برگزار می شود.سرانجام وی در سال 1948 در شهر نیویورک گذشت.

منبع: کتاب مروری بر زندگی بزرگان مددکاری اجتماعی